Logo Santiago aan het Wad

Ziltepad, proefroute

In september en oktober 2023 vindt langs het religieus erfgoed aan de Waddenkust een proefroute van het Ziltepad plaats. 500 deelnemers hebben zich aangemeld om deze route - te voet op op de fiets - te ontdekken en hun ervaringen met de organisatoren te delen.
De route loopt langs Friese en Groningse kerken van Oostrum via Lauwersoog en Vierhuizen naar Hornhuizen of andersom en bestaat uit drie etappes van ongeveer 17 kilometer die je wandelend of op de fiets aflegt. Het Ziltepad neemt je mee langs ongerepte natuur, authentieke dorpen en eeuwenoude kerken. Wandelend en fietsend zie je hoe natuur en cultuurhistorie hier samenkomen.
Meer info: Ziltepad

Films ‘’Smeedijzer en Tijd’’ over uurwerken in kerktorens

Kom je in een kerk, dan blijven uurwerk en klokken in de toren verborgen. Slaap je in een kerk – een refugio – dan ontkom je er eigenlijk niet aan dat je het getik van het uurwerk hoort en de kerkklokken hoort slaan. Voor de een rustgevend, voor de ander is het even wennen. Maar de eeuwenoude uurwerken en de klokken krijg je niet te zien.
En dat is nu precies wat de Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel wel wilde.
De Stichting heeft vier Rijksmonumenten in onderhoud en beheer. Het gaat om de torens - inclusief de torenuurwerken - van vier kerken. Die van Jelsum, Stiens, Feinsum en Hijum. De uurwerken zijn de afgelopen jaren zijn gerestaureerd. Ze dateren van begin 1600 en zijn door een vaardige ijzersmeden gemaakt. Daar waren ze wel een jaar mee bezig.
Cineast Anton Stoelwinder uit Gorredijk heeft voor elk van de vier kerken een korte film gemaakt over de uurwerken. Met een introductie over de geschiedenis van de ‘’tijd’’. De eerste zonnewijzers van 200 B.C en de eerste klokken.
De films zijn te zien op de website van de Stichting.

Fietsroute: Sporen van de Heilige Titus''

Deze fietsroute volgt de sporen van de Heilige Titus in Fryslân. Van zijn geboorteplaats Oegesklooster bij Bolsward langs kerken en kloosters door een groen meditatief landschap, langs de boorden van de verdwenen Middelzee, fiets je richting de Leeuwarden. Onderweg passeer je vele kerken, klokkenstoelen, voormalige kloosterlocaties en de boeddhistische stoepa bij Hantum, pas na Leeuwarden. In Leeuwarder kun je desgewenst in Stadsklooster Jabixhûs de nacht doorbrengen. De volgende dag fiets je langs de Dokkumer Ee, op pad naar hét bedevaartsoord van Friesland: de Bonifatiuskapel in Dokkum. Titus was kenner van de middeleeuwse Friese kloosterhistorie. De bouwstijl van de is daarop geïnspireerd. De kunstenaar Jac Maris (1900-1996) maakte in opdracht van Titus Brandsma de staties voor het kruiswegpark bij de. Ook kun je hier de Titus Brandsma Pelgrimskapel met reliekschrijn bezoeken.
Je fietst tenslotte naar het uiterste noordelijke puntje van Friesland - de pier van Holwerd - waar je de boot naar Ameland neemt om de bijzonder gerestaureerde Rooms Katholieke Clemenskerk van Nes te bezoeken, waar Titus een rol speelt in de glas-in-lood voorstellingen.
Je sluit deze trip in de sporen van Titus het beste af met een boottocht van Ameland naar buureiland Schiermonnikoog. Daar kun je logeren in het klooster van de monniken aan de rand van het dorp.
Onderweg kun je logeren in refugio’s, dat zijn eenvoudige slaapplekken in kerken, helemaal passend bij deze reis. Pelgrims kunnen voor €20,- terecht in de kerken van o.a. Nijland, Sibrandahûs, Jorwerd, Hiaure, Blessum, Boksum, Wânswerd en Foudgum. Alle informatie en spelregels vind je op deze website.

Klooster Bloemkamp, belevingspunt bij Hartwerd

Ruim 400 jaar nadat het doek viel voor klooster Bloemkamp staat er sinds juli 2023 een monument bij het Hartwerder Aldekleaster. Het monument - Belevingspunt Bloemkamp - geeft een visuele en ruimtelijke indruk van het vroegere kloostercomplex op de historische locatie en vertelt het verhaal over klooster Bloemkamp (1191-1580). Het indrukwekkende kloostercomplex Bloemkamp en stond bekend als het 'sierlijkste en voortreffelijkste klooster' van Friesland. Het stond vlakbij het dorp Hartwerd in het open en weidse landschap. Hartwerd ligt op 5 km van Bolsward.
Het monument is door Fryske Akademy-historicus Hans Mol onthuld en ingewijd door de laatste abt van het klooster: Thomas van Groningen. De rol van Thomas werd gespeeld door Titus Hettinga. De vorig jaar heilig verklaarde Titus Brandsma was zijn oudoom. Het monument is een initiatief van de ‘Stifting Monumint Aldekleaster’. Info: Belevingspunt Klooster Bloemkamp
Er lopen verschillende wandelroutes langs het monument. Bijvoorbeeld het Sint-Olduphuspad en het Klooster Claercamppad. De Titus Brandsma wandeling vanuit Bolsward loopt langs het belevingspunt en een mini-museum. Het mini-museum is ondergebracht in een tuinhuisje. Je bekijkt er aardewerk wat gevonden is in de grond bij de oude klooster locatie en een maquette waarop je kunt zien hoe groot het kloostercomplex was.

B&B in de kerk van Dedgum

In de kerk van het terpdorp Dedgum, vlak bij Parrega, is beneden in de toren een ''Bêd en Brochje'' gemaakt. In de toren is een uitzichtpunt gerealiseerd op 20 meter hoogte. De kerk ligt aan het Odulpuspad en is eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. De kerk is geen refugio, maar hanteert een B&B formule: voor 95,-. Euro per nacht voor 2 personen, krijg je er een er dus een ontbijt bij. Er zijn toilet- en douchevoorziening aanwezig.
Meer informatie is te vinden op de website van dorpsbelang Dedgum
Voor reserveringen kun je bellen met Tsjallie Gietema: 06-51076609/0515-579514

Mariakerk Buitenpost 19e refugio

De Mariakerk in Buitenpost is 19e refugio in Fryslân. Peter de Poel is contactpersoon: 06- 5513 4248
De kerk ligt aan het Bonifatius Kloosterpad, het traject van Buitenpost naar Gerkesklooster.
Wat bijzonder is dat in de routegids van het Bonifatius Kloosterpad een cirkelvormige rondwandeling van drie dagen om Buitenpost heen beschreven is. Je zou dus meerdere nachten in deze refugio kunnen boeken.
Traject 1 van Buitenpost – Stroobos.
Traject 2 van Stroobos – Surhuisterveen.
Traject 3 van Surhuisterveen over Drogeham en Kootstertille naar Buitenpost.
De rondwandeling voort langs vroegere kloostergoederen.
De Mariakerk kan een prachtige uitvalsbasis – start en finish - worden voor deze rondwandeling.

Pelgrimeren voor de jeugd

In het kader van LF culturele hoofdstad 2018 heeft de Stichting Santiago aan het Wad het project ‘’Pelgrimeren voor de Jeugd’’ geïnitieerd in Fryslân.
Van 11 scholen liepen ruim 200 basisschoolleerlingen uit groep 8 een ‘Pelgrimstocht’ van 7,5 km. Met als start- en eindpunt de Groate Kerk in Sint-Jacobiparochie. Meer dan 20 ervaren ‘’Santiagogangers’’ begeleiden groepjes van drie leerlingen.
Onderweg kregen ze een stempel in hun pelgrimspas en kwamen boeiende en ontroerende gesprekken op gang. Dikwijls kwamen leerlingen uit dezelfde groep soms dichter bij elkaar dan in alle afgelopen jaren uit diezelfde klas. Bij terugkeer kregen ze in het pelgrimsinformatiecentrum dat in de Groate Kerk is gevestigd hun laatste stempel. Ze schreven hun ervaringen op in ‘het grote boek’. Staken een kaars op die ze aan elkaar doorgaven vergezeld van een persoonlijke wens. Er werd een steentje met een eigen woord of tekst in een metalen schaal gelegd om net als op de echte Camino iets achter te laten, iets los te laten. En uiteraard kregen ze een op naam gestelde Compostela en besloten we met Buen Camino! Het project wordt nu georganiseerd onder de vlag van de Regio Friesland van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob.